«Η αναμονή ήταν πολύ δύσκολη συναισθηματικά. Όχι μόνο επειδή περιμέναμε, αλλά και επειδή δεν ξέραμε αν εν τέλει η Ilona θα καταφέρει να διασχίσει τα σύνορα».
Ο Francesco Lipari, ένας 21χρονος Ιταλός από την Σικελία που σπουδάζει στην όμορφη Gorizia του ιταλικού βορρά, στα σύνορα με τη Σλοβενία, μάς περιγράφει μέσω ηχητικού μηνύματος στο WhatsApp τα συναισθήματα του ίδιου και του 24χρονου φίλου του, του Giuseppe Magnani από τη Σαρδηνία, τις μέρες που περίμεναν στο Sibiu της Ρουμανίας την Ilona Stepanyshyna, την κοπέλα του 21χρονου Ιταλού που είχε καταφέρει να εγκαταλείψει το βομβαρδιζόμενο Κίεβο και τώρα προσπαθούσε να περάσει τα σύνορα προς τη Ρουμανία.
Σπουδαστές Διπλωματικών Σχέσεων και Πολιτικής Επιστήμης και οι δύο, είχαν διανύσει εκατοντάδες χιλιόμετρα οδικώς για να φτάσουν όσο γινόταν πιο κοντά στα σύνορα της φλεγόμενης χώρας. Τώρα, έπρεπε να περιμένουν.
«Μιλούσαμε εκείνες τις μέρες στο τηλέφωνο, αν και υπήρχαν προβλήματα στην επικοινωνία λόγω της κατάστασης στην Ουκρανία. Έτσι, μιλούσαμε λίγο – αλλά μιλούσαμε», μάς λέει ο Francesco.
A refugee mother holds her baby as they walk across train tracks to board a train to Bucharest at Suceava train station after fleeing Ukraine to the Siret border crossing in Romania, following Russia’s invasion of Ukraine, in Suceava, Romania, March 17. REUTERS/Clodagh Kilcoyne pic.twitter.com/BALv4GMQSW
— Phil Stewart (@phildstewart) March 17, 2022
Η γνωριμια
Ο Francesco και η Ilona – με καταγωγή από την πόλη Obukhov, κοντά στον ποταμό Δνείπερο νότια του Κιέβου – γνωρίστηκαν στο Βίλνιους της Λιθουανίας ως φοιτητές Erasmus το 2020, λίγο πριν την έκρηξη της πανδημίας του κορωνοϊού. «Τις μέρες πριν το ξέσπασμα του πολέμου υπήρχε ένταση, όμως κανείς δεν φανταζόταν ότι θα συνέβαινε αυτό», περιέγραφε ο 21χρονος Ιταλός μιλώντας στις αρχές Μαρτίου από το Sibiu της Ρουμανίας στην ισπανική La Voz de Galicia και την Caterina Devesa.
«Όταν ο Πούτιν εισέβαλε στην Ουκρανία, η φίλη μου κι εγώ πιστεύαμε ότι η σύγκρουση θα διαρκούσε μια-δυο μέρες, όμως ο πόλεμος εξαπλώθηκε σε ολόκληρη τη χώρα. Είναι τρελό!». Έτσι ο Francesco μαζί με τον 24χρονο φίλο του αποφάσισαν να μπουν στο αμάξι και να ταξιδέψουν από την Ιταλία ως τα σύνορα Ουκρανίας–Ρουμανίας, με την ελπίδα να παραλάβουν την Ilona που στο μεταξύ είχε εγκαταλείψει το Κίεβο και είχε καταφέρει να φτάσει στο χωριό της γιαγιάς της, στη νοτιοδυτική Ουκρανία, μαζί με τη μητέρα και την μικρότερη αδελφή της.
A firefighter kisses baby Olivia who is getting transported to Bulgaria after fleeing from Ukraine to Romania, following Russia’s invasion of Ukraine, at the border crossing in Siret, Romania, March 12, 2022. REUTERS/Clodagh Kilcoyne pic.twitter.com/t1UYsZ8LyJ
— Idrees Ali (@idreesali114) March 12, 2022
ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ
«Στις 26 Φεβρουαρίου ξεκινήσαμε από την Ιταλία. Μείναμε μια νύχτα στην Ουγγαρία, και τελικά φτάσαμε στο Sibiu της Ρουμανίας. Εκεί μας φιλοξένησαν οι γονείς ενός Ρουμάνου φίλου με τον οποίον γνωριστήκαμε στο Erasmus», λέει ο Francesco στο Long Stories Short.
Όσο ο Francesco και ο Giuseppe βρίσκονταν στο Sibiu, η Ilona προσπαθούσε να εγκαταλείψει την βομβαρδιζόμενη χώρα της – κάτι καθόλου εύκολο: Στο χωριό της γιαγιάς της η νεαρή Ουκρανή βοηθούσε ηλικιωμένους, ενώ εκτός από τον διάχυτο φόβο, τη διστακτικότητα να φύγει από την Ουκρανία επέτεινε η δραματική έλλειψη βενζίνης. «Δεν υπάρχουν σχεδόν καθόλου καύσιμα και πολλές γέφυρες έχουν καταληφθεί από τους Ρώσους ή τους Ουκρανούς που προσπαθούν να αποτρέψουν την προέλαση του ρωσικού στρατού», περιέγραφε στην ισπανική La Voz ο Francesco. «Οι μετακινήσεις είναι πολύ δύσκολες και οι άνθρωποι πολύ φοβισμένοι».
Ωστόσο οι δύο Ιταλοί ήταν αποφασισμένοι να μείνουν στη Ρουμανία όσο χρειαζόταν, περιμένοντας την Ilona. «Υπολογίζουμε (να μείνουμε) τέσσερις με πέντε μέρες ακόμα», δήλωνε o 21χρονος στην ισπανική εφημερίδα στις 3 Μαρτίου. «Όσο χρειαστεί ώστε να έρθει η Ilona».
Small teddy bear in the jacket pocket of a Ukrainian refugee child.
Siret, March 2022#Ukraine #peaceforukraine #refugees pic.twitter.com/B27lTJKk5s— Ioana Moldovan (@icmoldovan) March 19, 2022
η αποδραση
Όταν ξεκίνησε η ρωσική εισβολή 24 Φεβρουαρίου – εξηγούσε ο νεαρός Ιταλός στην Caterina Devesa – η πρώτη σκέψη της Ilona ήταν να φύγει από το Κίεβο με αεροπλάνο. «Όμως δεν μπορούσε, γιατί τα αεροδρόμια είχαν κλείσει. Έτσι, σκέφτηκε να πάει στο Λβιβ, στα δυτικά, όμως η κατάσταση γινόταν όλο και πιο περίπλοκη από μέρα σε μέρα καθώς δεν υπήρχε σχεδόν καθόλου βενζίνη ενώ οι οδικές συγκοινωνίες ήταν εξαιρετικά δύσκολες. Εν τέλει εγκλωβίστηκε», περιέγραφε.
Η επανένωση του Francesco και της Ilona έγινε στη συνοριακή πόλη Siret, στη βόρεια Ρουμανία. «Στα σύνορα η κατάσταση ήταν πολύ δύσκολη, υπήρχαν υπερβολικά πολλοί άνθρωποι – και όχι μόνο με οχήματα», περιγράφει ο νεαρός Ιταλός στο Long Stories Short. Στις αρχές Μαρτίου, ο ίδιος υπολόγιζε ότι περίπου 300.000 άνθρωποι προσπαθούσαν να διασχίσουν το συνοριακό πέρασμα, μια διαδικασία που μπορούσε να διαρκέσει ακόμα και τρεις ημέρες.
«Ήταν πολύ δύσκολα γιατί περίμενα την κοπέλα μου. Στα σύνορα υπήρχαν πάρα πολλές οικογένειες, πάρα πολλές γυναίκες και λίγοι ηλικιωμένοι. Υπήρχαν και άντρες, αλλά όχι πολλοί. Στο ξενοδοχείο που περιμέναμε συνάντησα άλλον έναν Ιταλό που και αυτός είχε ταξιδέψει στα σύνορα με τη σύζυγό του και περίμεναν την κόρη τους. Φανταστείτε πόσο δύσκολο πρέπει να ήταν γι’ αυτούς να περιμένουν», μάς λέει.
Ukrainian citizens escape from war through the Ukrainian-Romanian border in Siret, as the war keeps increasing its intensity now its been 17 days since it began.
Siret, Romania, March 12th, 2022. pic.twitter.com/Nd7yPBErwR
— Loyola Perez de Villegas Muñiz (@LoyolaPerez) March 13, 2022
η επιστροφη
Η Ilona διέσχισε τα σύνορα μαζί με την οικογένειά της οδικώς. Ο πατέρας της όμως έμεινε πίσω στο Κίεβο, λόγω της στρατιωτικής κινητοποίησης. «Μείναμε δύο ημέρες στην οικογένεια ενός φίλου στην Suceava. Μετά φύγαμε απευθείας για την Gorizia», λέει ο Francesco. «Σταματήσαμε μόνο για ένα βράδυ στο Satu Mare». Ο νεαρός Ιταλός μάς λέει ότι η παρουσία τους κοντά στα σύνορα Ρουμανίας – Ουκρανίας λειτούργησε προωθητικά για την οικογένεια της Ilona, που αρχικά ήταν διστακτική, να εγκαταλείψει την Ουκρανία. Πλέον είναι όλοι ασφαλείς στην Ιταλία.
Ukrainian refugee child watching “Brave” cartoon movie in one of the tents set up at the border crossing in Siret.
Siret, Romania, March 2022#Ukraine #peaceforukraine #refugees pic.twitter.com/ScfQkbOfca— Ioana Moldovan (@icmoldovan) March 13, 2022
ενοχεσ
«Η Ilona είναι πολύ καλύτερα πλέον. Και οι δικοί της που στην αρχή αισθάνονταν άβολα, έλεγαν ότι ίσως έπρεπε να γυρίσουν πίσω, ότι δεν ξέρουν τη γλώσσα κλπ, αισθάνονται πλέον αρκετά καλύτερα. Έχουν όμως κάποιες ενοχές επειδή διέφυγαν από την Ουκρανία. Σκέφτονται ότι ίσως θα έπρεπε να μείνουν εκεί, να περάσουν ό,τι περνούν οι υπόλοιποι συμπατριώτες τους. Υπάρχει αυτή η αίσθηση ενοχής, ότι δεν μπορούν να βοηθήσουν τη χώρα τους», μάς εξηγεί ο νεαρός Ιταλός, που μαζί με τον 24χρονο φίλο του ταξίδεψαν για εκατοντάδες χιλιόμετρα κατά μήκος των συνόρων Βαλκανίων–κεντρικής Ευρώπης για να συναντήσουν την Ilona .
Ο Francesco χαρακτηρίζει τον πόλεμο καταστροφικό τόσο για τη Ρωσία όσο και για την Ουκρανία, ενώ πολύ προσεκτικά διαχωρίζει τις ενέργειες της κυβέρνησης Πούτιν από τους απλούς Ρώσους. «Το Κίεβο είναι πολύ όμορφο. Ελπίζω στο μέλλον να μπορέσω να πάω ξανά και να βοηθήσω ακόμα, όσο μπορώ, στην ανοικοδόμηση από τον πόλεμο. Αυτό είναι που αισθάνομαι», καταλήγει.
Ukrainian mother combing her daughter’s hair while waiting on a bus to take them to Bucharest. Siret, March 2022.#Ukraine #refugees #peaceforukraine pic.twitter.com/1JzC7MFybA
— Ioana Moldovan (@icmoldovan) March 15, 2022
Γιώργος Μουρμούρης
giorgismour@yahoo.gr
Twitter: GeorgeMourmour2