Ξεχωριστοί τίτλοι που ξεφυλλίσαμε ευχάριστα την χρονιά που πέρασε.
Κανίβαλος- Didier Daeninckx
Ο Κανίβαλος από τις εκδόσεις oposito καταφέρνει με την περιγραφική του αφήγηση να μας ταξιδέψει από τα βάθη της Νέας Καληδονίας στα άδυτα της Διεθνούς Αποικιακής Έκθεσης του Παρισιού, εκεί όπου η πολιτισμένη Δύση εκθέτει τους ιθαγενείς Κανάκ μέσα σε κλουβιά του ζωολογικού κήπου. Ουσιαστικά μέσα από το κυριολεκτικό ανθρωποκυνηγητό που εκτυλίσσεται στους δρόμους του μητροπολιτικού Παρισιού, αναδεικνύεται μια νεο-πολάρ ιστορία για την σημασία της αυτοδιάθεσης των αυτόχθονων λαών και τον ρόλο των ιμπεριαλιστικών μηχανισμών στην καταστολή των σχετικών κινημάτων. Συγκεκριμένα, οι Κανάκ έχουν αποκαλεστεί «υπάνθρωποι» από τον άτεγκτο δεξιό πρόεδρο της Γαλλίας, Jacques Chirac την δεκαετία του ’80, περίοδο που ξεσπά εμφύλιος πόλεμος στο νησί. Μέχρι και το 2018 που διεξήχθη ελεγχόμενο δημοψήφισμα για την ανεξαρτητοποίηση της Νέας Καληδονίας, η γαλλική κυβέρνηση συνεχίζε και συνεχίζει να παρεμβαίνει κανονικά στα πολιτικά τεκταινόμενα, παρά την γενικό χαρακτηρισμό της ως «ημι-αυτόνομο» κράτος. Γενικώς, η ιστορία της Νέας Καληδονίας είναι γραμμένη με το αίμα των ιθαγενών της, που συνεχίζουν να ζουν σε καθεστώς ανέχειας και οικονομικοπολιτικής εξάρτησης, με τρόπο παρόμοιο με εκείμο που περιγράφεται στο βιβλίο 100 περίπου χρόνια πριν.
ΣΧΕΔΟΝ ΝΕΚΡΗ ΦΥΣΗ- RIERA CARME
Δεν είναι πολλές οι φορές που ένα αστυνομικό μυθιστόρημα το οποίο εκτυλίσσεται σε πανεπιστημιακό campus καταφέρνει από την μια να αποδώσει πλήρως το κλίμα της πανεπιστημιακής κοινότητας και από την άλλη να διατηρήσει το ενδιαφέρον του αναγνώστη. Ο χώρος της πανεπιστημιούπολης μετατρέπεται σε ένα φονικό μέρος και οι αρχικά αθώες προθέσεις των φοιτητών για πλάκα μετατρέπονται σε εν δυνάμει αξιόποινες πράξεις. Με τα λόγια της ίδιας της συγγραφέως:«Αυτή τη στιγμή το νουάρ είναι το κατεξοχήν καταγγελτικό είδος. Η αστυνομική πλοκή είναι η αφορμή για την καταγγελία περιπτώσεων διαφθοράς και άλλων καθόλου υποδειγματικών κοινωνικών όψεων.Στην περίπτωση του Σχεδόν νεκρή φύση, το γεγονός ότι διαδραματίζεται στο πανεπιστήμιο, μού έδωσε την ευκαιρία να χρησιμοποιήσω, όπως πολύ σωστά παρατηρήσατε, το υποείδος του campus novel.Είμαι στον πανεπιστημιακό χώρο από τα είκοσι ένα μου, γνωρίζω καλά τα παρασκήνιά του. Α, και χάρηκα πολύ όταν με αφορμή την έκδοση του μυθιστορήματός μου η αστυνομία ξανάνοιξε την υπόθεση Lannuzel.» Στην σωστή απόδοση του κλίματος συμβάλλει η εικονοπλαστική αφήγηση της συγγραφέως, η οποία καθιστά την Σχεδόν Νεκρή Φύση των σχετικά νεοαφιχθέντων εκδόσεων carnivora μια ευχάριστη ανακάλυψη στο είδος.
~Έφη Καραχάλιου
Τα Χλωμά Σιντριβάνια της Φωκίωνος Νέγρη- Στέφανος Τσιτσόπουλος
Είμαι γενικότερα αυτό το πώς το λένε, «περιοχίστρια». Μεγάλωσα στην Κυψέλη μέχρι τα 7 μου, ξαναγύρισα στα 18 μου για σπουδές, δεν την έχω αφήσει έκτοτε, τουλάχιστον όχι για πολύ. Η Κυψέλη για εμένα είναι από τις περιοχές που ερωτεύεσαι και δύσκολα ξεπερνάς.
Παίρνοντας λοιπόν τον καθημερινό μου περίπατο στην Φωκίωνος, περνάω μπροστά από τον Μετεωρίτη και τραβάει το βλέμμα μου από τη βιτρίνα. «Τα χλωμά σιντριβάνια της Φωκίωνος Νέγρη» από τις εκδόσεις οξύ. Πρόκειται βασικά για μυθιστόρημα, σύγχρονα ρομάντζα, περίπλοκες σχέσεις, μητρικές φιγούρες, ιστορίες του παρελθόντος που αποκαλύπτονται. Τα κλασικά. Στο μεγαλύτερο μέρος του όμως διαδραματίζεται στην Κυψέλη. Είναι η Κυψέλη, του χθες και του σήμερα, από την Quinta στο Au Revoir και από το κέντρο της κοσμικής Αθήνας και των πρωτοκλασάτων ιδιωτικών, στην πολυπολιτισμικότητα και τους μαραμένους νεογοτθικούς πύργους της Θήρας. Η Κυψέλη ξεδιπλώνεται, πρωταγωνιστεί στο συγκεκριμένο μυθιστόρημα με τον έρωτα να τρεμοπαίζει στο παρασκήνιο.
Playlist ανάγνωσης (γιατί πώς αλλιώς θα βιώσεις την εμπειρία): οτιδήποτε από Κηλαηδόνη (ο Πρίγκιπας της Κυψέλης), Αρλέτα-Πλατεία Αμερικής, Keep Shelly in Athens- Fokionos Negri, Μαρίνα Σπανού-Κυψέλη κ.α.
~Αθηνά Κοτσώνα
Διάλογος για την Τέχνη και την Πολιτική- Κεν Λόουτς/Έντουαρ Λουί
Το βιβλίο που έπεσε στα χέρια μου τους τελευταίους μήνες του ‘21 και βρήκα αρκετά ενδιαφέρον και δυναμικό, υπήρξε το Διάλογος για την τέχνη και την πολιτική μεταξύ του Κεν Λόουτς και του Εντουάρ Λουί από τις εκδόσεις Αντίποδες . Με αμφιβολίες για τα συμπεράσματα που εξάγει και τον τρόπο που το κάνει , θα μείνω στο βασικό του πλεονέκτημα για εμένα, που ενδεχομένως να ήταν και αυτός ο βασικός στόχος του και όχι τόσο η διατύπωση συμπερασμάτων. Το βιβλίο όντως, πιστό στον τίτλο του διαπνέεται από μια ωραία κουλτούρα διαλόγου και συνομιλίας. Οι Εντουάρ Λουί και Κεν Λόουτς δείχνουν όντως να συνομιλούν και όχι να καταγράφονται δύο σκέτοι νέτοι, παράλληλοι μονόλογοι. Υπάρχει αλληλεπίδραση στην κουβέντα και αυτό περνά και στον αναγνώστη καλώντας τον να αλληλεπιδράσει και αυτός. Σε σημεία του βιβλίου εγώ αισθάνθηκα έντονα την ανάγκη να εκφέρω γνώμη πάνω στις θέσεις των συνομιλητών, να παρέμβω, ενδεχομένως και να διαφωνήσω κάπου και αυτό πιστεύω πως αποτελεί ένα επιτυχημένο μέρος της διαδικασίας συνομιλίας όχι μόνο των δύο κεντρικών προσώπων μεταξύ τους αλλά και του αναγνώστη μαζί τους και με το ίδιο το βιβλίο ταυτόχρονα.
~Μαριάννα Μιχάλα
Η αφηγήτρια ταινιών – Hernán Rivera -Letelier
Τώρα που το 2021 φτάνει με το καλό στο τέλος του, το βιβλίο για το οποίο θα ήθελα να μιλήσω είναι το Η Αφηγήτρια Ταινιών του Ερναν Λιβέρα Λετελιέρ, ενός Χιλιανού συγγραφέα, από τις εκδόσεις Αντίποδες. Η ιστορία είναι σχετικά απλή. Σε ένα μικρό χωριό στην έρημο Ατακάμα της Χιλής, στα μέσα του 20ου αιώνα, όπου οι κάτοικοι κατά βάση δουλεύουν στα ορυχεία νίτρου, μια μικρή κοπέλα γίνεται σημείο αναφοράς του χωριού χάρη στο ταλέντο της να αφηγείται με παραστατικό τρόπο τις ταινίες που παρακολουθεί στο τοπικό σινεμά. Mέσα από την ιστορία ερχόμαστε σε επαφή με την ζωή των ανθρώπων της χιλιανικής ερήμου και τις αντιθέσεις της κοινωνίας τους. Παράλληλα με την ιστορία της μικρής κοπέλας ξεδιπλώνεται και η ιστορία του αμερικανικού και λατινοαμερικανικού σινεμά της περιόδου. Στις περίπου 100 σελίδες του βιβλίου παρελαύνουν οι μεγάλοι αστέρες του σινεμά της περιόδου όπως ο Τζων Γουέιν, ο Άντονι Κουίν, η Μέριλιν Μονρόε και άλλοι.
Όλη η αφήγηση διαπνέεται από ένα διάχυτο πνεύμα νοσταλγίας. Νοσταλγία για μια ζωή παλιότερων εποχών όπου οι δεσμοί μεταξύ των ανθρώπων της κοινότητας ήταν ακόμα γεροί. Νοσταλγία για την ύπαρξη συλλογικών μορφών ψυχαγωγίας και για την εποχή πριν την έλευση της τηλεόρασης που έφερε την απομάγευση του σινεμά. Η τεχνολογία και η ανάπτυξη του σύγχρονου καπιταλισμού αναπόφευκτα διέρρηξαν αυτούς του δεσμούς. Το βιβλίο αυτό είναι ένας νοσταλγικός ύμνος στην ζωή και την τέχνη μιας άλλης εποχής. Είμαστε φτιαγμένοι από τα υλικά των ταινιών διαβάζουμε (σε παράφραση του Σαιξπηρ) στην αρχή του βιβλίου. Μόνο που σε αντίθεση με το σινεμά, στην πραγματική ζωή το τέλος δεν σημαίνει ουσιαστικά τίποτα.
~Γιάννης Μυκωνιάτης
