«Η πόλη μας (η Δημητσάνα) είναι χτισμένη σε μια ορεινή και άγονη περιοχή, σε μια φτωχή περιοχή. Οι δουλειές είναι λίγες και οι ανάγκες πολλές. Γι’ αυτό τον λόγο οι περισσότεροι κάτοικοι αναγκάζονται να φεύγουν. Άλλοι στις μακρινές, άλλοι στις γύρω περιοχές. Κάθε χρόνο κατεβαίνουν στον κάμπο της Τριφυλίας για να δουλέψουν στο μάζεμα των ελιών και να βγάλουν το λάδι της χρονιάς.»
«Μάθε παιδί μου γράμματα», 1981
Ο παγωμένος κάμπος της Μεγαλόπολης, μερικές δεκάδες χιλιόμετρα μακριά από την Τριφυλία, άχνιζε στις πρωινές ακτίνες του δεκεμβριάτικου ήλιου. Η πάχνη που σηκωνόταν όσο έφτανε το μάτι, μέχρι πέρα τον αυτοκινητόδρομο Τριπόλεως-Καλαμάτας, ενωνόταν με τους ατμούς του ατμοηλεκτρικού εργοστασίου.
Ξημέρωμα στη Δημητσάνα. Δευτέρα. Οι τουρίστες του Σαββατοκύριακου έχουν φύγει. Η ορεινή Αρκαδία, για τις επόμενες πέντε ημέρες θα βυθιστεί ξανά στη χειμερία νάρκη – μέχρι να ξυπνήσει βίαια για το επόμενο τριήμερο.
Χωρίς τουρίστες, η Δημητσάνα δεν απέχει πολύ από το καταρρέον κεφαλοχώρι του Περικλή, της Ελπίδας, του Σωκράτη και του Δημοσθένη – και φυσικά της Χρυσάνθης Καναβού. Το σκηνικό λίγο απέχει από την γυρισμένη στην ορεινή Αρκαδία ταινία «Μάθε παιδί μου γράμματα» του 1981.
Λίγα στενά μακριά από την κεντρική πλατεία και τα αναπαλαιωμένα αρχοντικά που έχουν μετατραπεί σε ξενώνες, η φτώχεια και η εγκατάλειψη είναι παντού παρούσες.
Στρατηγικά χτισμένη ανάμεσα σε βουνά, σε μια λοφοράχη στα 946 μέτρα, το ξημέρωμα μιας Δευτέρας του Δεκέμβρη η Δημητσάνα δεν αποπνέει ούτε στο ελάχιστον την – αρκετά ενοχλητική – έπαρση του τουριστικού προορισμού του Σαββατοκύριακου.
Μετατρέπεται ξανά σε μια μελαγχολική, πέτρινη κωμόπολη, τυλιγμένη στις ίδιες πτυχώσεις των βουνών και των βράχων όπως τόσες και τόσες άλλες ορεινές πόλεις και χωριά στην Πίνδο και τη Μακεδονία – αίσθηση που ενισχύει το ατμοηλεκτρικό εργοστάσιο της Μεγαλόπολης θυμίζοντας ταξίδι στα όρη με τις οξιές γύρω από τις λιγνιτοφόρες λεκάνες της Πτολεμαΐδας.
Είναι ίσως, μαζί με τη γειτονική Στεμνίτσα και την κοντινή Καρύταινα, η νοτιότερη απόληξη των Βαλκανίων, βαθιά μέσα στη θάλασσα της Μεσογείου.
+Στεμνίτσα
+Καρύταινα
Γιώργος Μουρμούρης
giorgismour@yahoo.gr
Twitter: GeorgeMourmour2