Οι εικόνες που γράφτηκαν αυτή τη 17η Νοέμβρη στους δρόμους της Αθήνας θα μείνουν στην ιστορία. Όχι για την απίστευτη σκληρότητα της καταστολής, για τη φαιδρή επίκληση του κορωνοϊού, για την αντιστροφή του εορτασμού της αντιχουντικής εξέγερσης σε ένα ξέφρενο όργιο καταστολής, όργιο ηδονικότερο ίσως από την κυριολεξία της λέξης για τους δήμιους εκτελεστές του. Αλλά για την σπάνια απογύμνωση μιας εξουσίας από όλα της τα θεσμικά προκαλύμματα.
Ο ποιητής έλεγε ότι αν αποσυνθέσεις την Ελλάδα, στο τέλος θα δεις να σου απομένουν μια ελιά, ένα αμπέλι κι ένα καράβι. Αν αποσυνθέσεις την κρατική εξουσία και την κυβερνητική της διαχείριση, με τους φορείς της, τους ανεξάρτητους θεσμούς της, τα φόρα διαβούλευσης, τις επετείους της, τις επιτροπές σοφών και ειδικών της, αυτό που θα απομείνει είναι ο στρατός των ΜΑΤ να κατεβαίνει με στρατιωτικό βήμα την Αγίου Κωνσταντίνου, συνοδεύοντας τον «Αίαντα» και ακολουθούμενος από τους δικυκλιστές της ΔΡΑΣΗ, οι οποίοι πού και πού εφορμούσαν στα γύρω στενά μήπως πετύχουν κάποιον διαδηλωτή. Ο στρατός που είχε μόλις διαλύσει τη συγκέντρωση του ΚΚΕ, όχι επειδή δεν τηρούσε τα υγειονομικά πρωτόκολλα – κανείς δεν μπορεί να το ισχυριστεί αυτό. Αλλά επειδή «δεν συνεμορφώθη με τας υποδείξεις».
Έζησα την καταστολή της σημερινής ημέρας από το πρώτο μέχρι το τελευταίο δευτερόλεπτο, από το Πολυτεχνείο μέχρι τα Σεπόλια. Είδα τον ασφυκτικό έλεγχο μπροστά στο περίκλειστο Πολυτεχνείο, τις μηχανές της ΔΡΑΣΗ που εφορμούσαν στην άδεια Πατησίων μπροστά στην Πύλη με τα λιγοστά στεφάνια και λουλούδια, τους συνεχείς ελέγχους στοιχείων (δεν ξέρω πόσες φορές έδειξα σήμερα τη δημοσιογραφική ταυτότητα). Είδα την ακρίβεια μοιρογνωμόνιου στις αποστάσεις μεταξύ των διαδηλωτών του ΚΚΕ, την μεταχείριση των πέντε συλληφθέντων μελών του από την ΕΛΑΣ ως τρόπαιο προς ανταλλαγή με αντάλλαγμα τη διάλυση της συγκέντρωσης, την άγρια καταστολή που ξεκίνησε από τα Προπύλαια και έφτασε μέχρι τον σταθμό Λαρίσης. Τους συλληφθέντες κομμουνιστές που περίμεναν ανήμερα του Πολυτεχνείου την μεταφορά τους στη ΓΑΔΑ «επειδή δεν συνεμορφώθησαν με τας υποδείξεις», το άγριο ξύλο στον Κολωνό σε φοιτητή κάτω από το σπίτι του, μετά στην μητέρα του που έτρεξε να τον υπερασπιστεί, μετά στον πατέρα του που κατέληξε με καρδιακό στον Ευαγγελισμό.
Η ώρα της απαγόρευσης κυκλοφορίας πλησιάζει και η τάξη βασιλεύει στην Αθήνα, όπως κάποτε στο Βερολίνο. Άλλωστε η ελληνική πρωτεύουσα, σύμφωνα με μια δημοφιλή παρομοίωση των χρόνων της έκρηξης του Airbnb, «είναι το νέο Βερολίνο».
Μόνο που, όπως στο Βερολίνο του 1918 για το οποίο έγραφε η Ρόζα, «η τάξη είναι χτισμένη στην άμμο». Μια κυβέρνηση που στον ενάμισι χρόνο κατέφυγε σε τέτοιας κλίμακας καταστολή, χάνοντας παράλληλα ταχύτατα την ανοχή των στρωμάτων που την στήριζαν, δεν πρόκειται να έχει μακροημέρευση. Και το εμφυλιοπολεμικό κλίμα που σπέρνει εν μέσω πανδημίας απλώς θυμίζει τι σημαίνει απροσχημάτιστη καταστολή στα μάτια ανθρώπων που σε τεράστια κλίμακα την έζησαν στο πετσί τους εκείνα τα, όχι και τόσο μακρινά, «χρόνια των μνημονίων».
Γιώργος Μουρμούρης
ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΟ FACEBOOK
ΒΡΕΙΤΕ ΜΑΣ ΣΤΟ INSTAGRAM