Η επιτέλεση του φύλου μπορεί να έχει πολλές εκφάνσεις, καμία όμως δεν μπορεί να το διακωμωδίσει και να το αποδομήσει καλύτερα από το drag.
Τα drag shows παίρνουν διάφορες μορφές από αυτοσχεδιασμούς, lip synching μέχρι και show μόδας, με κοινό πυρήνα την διάρρηξη της ετεροκανονικότητας από τις drag queens με όχημα την παρωδία. Τα πρώτα shows (λέγονται balls δηλαδή χοροί) έλαβαν χώρα στο Χάρλεμ του 1920, όπου αρχικά ομοφυλόφιλα άτομα κορόιδευαν το αντίθετο φύλο, επιτελώντας το με το ντύσιμο και την συμπεριφορά. Οι drag queens συνήθως ήταν ομοφυλόφιλοι cis-άντρες, ωστόσο αυτό δεν αποκλείει non-binary άτομα ή trans-γυναίκες.
Στην μαζική κουλτούρα, η τέχνη του drag με τις θεατρικές κινήσεις και τα υπερβολικά ντυσίματα ήρθε στην επιφάνεια με το reality show RuPaul’s Drag Race που συνεχίζει για πάνω από 10 σαιζόν αλλά και την πιο πρόσφατη σειρά Pose που ολοκληρώθηκε φέτος και εστιάζει στην drag κοινότητα της Νέας Υόρκης στα 80s-90s (η πρώτη βέβαια απεικόνιση της drag κοινότητας ήταν με το ντοκιμαντέρ του 1990, Paris is Burning). Είναι τόσο στενή η έννοια του επιτέλεσης φύλου και του/στο drag, που ο drag performer Rupaul το έχει περιγράψει με το “We are born naked, the rest is drag”(“Γεννιόμαστε γυμνά, τα υπόλοιπα είναι drag”).
Η Drag Sabbat είναι η πρώτη κινηματική και καλλιτεχνική drag συλλογικότητα της Ελλάδας, η οποία δημιουργήθηκε με αφορμή τους αποκλεισμούς της πανδημίας. Σύμφωνα με την αυτοπαρουσίασή της, αισθανόνται απόγονα των μαγισσών που δεν πρόλαβαν να κάψουν η Εκκλησία και τα καταπιεστικά συστήματα της πατριαρχίας, του μισογυνισμού, της θηλυκοφοβίας, της σις-ετεροκανονικότητας, του ρατσισμού, των ταξικών αποκλεισμών, του μισαναπηρισμού, της αντιεπιστημονικότητας κλπ.Έτσι τις δράσεις/shows/performances μας τις ονομάζουν Sabbats, όπως κι οι τότε συντρόφισσες ονόμαζαν τις μαζώξεις τους.
Πώς προέκυψε η ιδέα να δημιουργήσετε μια drag συλλογικότητα;
Δημιουργήσαμε την Drag Sabbat, την πρώτη καλλιτεχνική και κινηματική drag συλλογικότητα στην Ελλάδα πρωτίστως από την ανάγκη μας να εκφραστούμε σε μία περίοδο που όλα σιγά σιγά έσβηναν κι έχαναν δυναμική, ως αποτέλεσμα της πανδημίας που μας έπιασε τόσο απροετοίμαστα την Άνοιξη του ‘20. Επίσης, κατ’επέκταση, από την μεγάλη ανάγκη μας για ένωση και αυτοοργανωμένη-χωρίς ιεραρχία συλλογικοποίηση των καλλιτεχνικών και πολιτικών φωνών και ταυτοτήτων μας στον αγώνα για εργατικά (και όχι μόνο) δικαιώματα που λείπουν τόσο έντονα από τόσα performers της νύχτας και της μέρας.
Ως queer υποκείμενα η έννοια του “μαζί” είναι πολύ έντονα συνδεδεμένη με την ύπαρξη μας, με την ανάγκη μας για επιβίωση. Ειδικά στον πιο radical queer χώρο, που αδιαμφισβήτητα είναι το σπίτι του drag, η σημασία της ενότητας όχι απλά μας κάνει πιο δυνατά αλλά μας προσφέρει και ασφάλεια που πολλά ίσως να μην έχουν από άλλες πηγές της καθημερινότητάς τους. Έτσι η δημιουργία της drag συλλογικότητας Drag Sabbat έγινε σχεδόν οργανικά από την ίδια μας την ανάγκη για επιβίωση, αυτοέκφραση κι εξάλειψη των αδικιών και αποκλεισμών που υφιστάμεθα σε εργασία και κοινωνία.
Οικονομική ενίσχυση της ομάδας: dragsabbat.gumroad.com/
Πιστεύετε ότι η κατάσταση στην Ελλάδα έχει αλλάξει στο επίπεδο της ορατότητας της drag κοινότητας, έστω και σε θεσμικό/εμπορικό επίπεδο; Που πιστεύετε ότι οφείλεται ;
Η ορατότητα της drag κοινότητας όντως τα τελευταία χρόνια έχει ανέλθει κάπως στα μάτια του εμπορικού καταναλωτή, αυτό όμως πάει χέρι χέρι με την ανέλιξη της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας γενικά. Ο αγώνας για ορατότητα, δικαιώματα, ελευθερία κι έκφραση του ενός είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με το άλλο.
Ταυτόχρονα έχει βοηθήσει και το rupaul’s drag race όπως και η συμμετοχή πολλών drag καλλιτεχνών σε άλλα προγράμματα τηλεόρασης και εμπορικών media, ακόμη κι αυτά όμως έχουν γίνει δυνατά μόνο με τον ακούραστο αγώνα τόσων ακτιβιστ(ρι)ών και αγωνιστ(ρι)ών που τόλμησαν να προκαλέσουν το κατεστημένο ανοίγοντας τον δρόμο πολλές φορές με κίνδυνο της ίδιας τους της ζωής.
Ποια είναι η κατάσταση για μια drag queen στην Ελλάδα σε σχέση με χώρες του εξωτερικού, ειδικότερα μετά από τόσο χρόνο απουσίας από τα live shows λόγω πανδημίας;
Το drag στην Ελλάδα είναι μια σταθερά αναπτυσσόμενη τέχνη αλλά θέλει καιρό ακόμη ώστε να αναγνωριστεί με πλήρη ισοτιμία όπου θα μπορούμε περισσότερα να βιοποριζόμαστε πλήρως από αυτήν την τέχνη χωρίς να είμαστε κλωτσοσκούφια της κάθε εξουσιαστικής/καταπιεστική/κακοποιητικής εργοδοσίας. Εμείς με τα online shows μας, άλλα καλλιτεχνικά μας projects και την κινηματική μας δράση από τη στιγμή της ίδρυσής μας μέσα σε όλο αυτό το δυστοπικό κλίμα της πανδημίας, έχουμε παρατηρήσει τεράστια στήριξη και ανάγκη του κόσμου από την τέχνη, τη φωνή και τη δράση μας.
Με τους παρατεταμένους αυστηρούς εγκλεισμούς ο κόσμος συνειδητοποίησε στην πράξη πόσο πολύτιμα είναι ο πολιτισμός, η ψυχαγωγία και η διασκέδαση στη ζωή του. Επίσης εμείς λαμβάνουμε πολλή στήριξη από κόσμο που έχει την ανάγκη να βρίσκεται σε πολιτισμικά/ψυχαγωγικά περιβάλλοντα που τον εκφράζει, που νιώθει πως ανήκει και που ξέρει πως με τα χρήματά της θα στηρίξει κι άλλες κοινωνικά ευάλωτες κι όχι κάποιες απολιτίκ άμορφες και επικίνδυνες που γίνονται πιόνια ορισμένων ολιγαρχών.
Εσείς τι θέλετε να περάσετε μέσα από την τέχνη του drag και τι σας εκφράζει περισσότερο σε αυτή;
Η έκφραση μας πηγάζει από τόσα διαφορετικά πράγματα, το καλύτερο θα ήταν να κάτσεις με το κάθε performer ξεχωριστά και να έχεις κάποιες ώρες ελεύθερες στην ημέρα σου! Ωστόσο, κοινή αφετηρία για όλα μας στη συνέλευση της Drag Sabbat είναι πως το drag αν και μας εκφράζει και το εκφράζουμε διαφορετικά το καθένα, ταυτόχρονα το αντιλαμβανόμαστε από μια κοινή πολιτική οπτική. Γιατί δεν ξεχνάμε την ιστορία του κινήματός μας, είμαστε συνδεδεμένες με εκείνες τις τρανς μαύρες οροθετικές σεξεργάτριες drag performers συναγωνίστριες που έδειξαν τον δρόμο για χειραφέτηση.
Εμείς δε θα νιώθαμε πως υπηρετούμε αυτήν την ιστορική τέχνη αν δεν προκαλούσαμε με κάθε δυνατό τρόπο, έμμεσο ή άμεσο, την εξουσιαστική ταυτοτική ομογενοποίηση, τα συστήματα αποκλεισμών, εξουσίας και αντικειμενικοποίησης εις βάρος των σωμάτων και ταυτοτήτων μας. Μέσω του drag χανόμαστε σε άλλους κόσμους, διασκεδάζουμε ενεργητικά και παθητικά και αγωνιζόμαστε για μια πιο συμπεριληπτική διασκέδαση και κοινωνία με πολιτικοποιημένη εστίαση και χωρίς να κρυβόμαστε από την άσκηση κριτικής σε ό,τι μας αηδιάζει ή μας επιβουλεύεται είτε αυτό είναι από την cis-ετεροκανονική πατριαρχία είτε από κοινωνικές ομάδες που παρ’ ότι δε φέρουν τα κοινωνικά προνόμια των καταπιεστών, κάπου το χάνουν και χρησιμοποιούν τα εργαλεία των καταπιεστών.
Το τελευταίο διάστημα στον πολιτισμό αλλά και μέσα στην drag/LGBTQ κοινότητα έχουν προκύψει διάφορες καταγγελίες για παραβιαστικά περιστατικά, μέχρι και (απόπειρες) βιασμού. Πώς εξηγείτε εσείς αυτή την αύξηση των καταγγελιών αλλά και την ταυτόχρονη ανάδειξη ενός διάχυτου κινήματος αλληλεγγύης και ενδυνάμωσης των θυμάτων;
Αυτά τα γεγονότα μας αγγίζουν πάντα πάρα πολύ, μια και πολλά από εμάς έχουμε βρεθεί σε αντίστοιχες καταστάσεις. Η κοινωνία μας για πάρα πολλά χρόνια έχει βασιστεί στην κατηγόρηση των θυμάτων μέσα από μια βαθιά παράδοση πατριαρχίας, cis-σεξισμού αλλά και ταξικής ανισότητας. Αυτό πρέπει να αλλάξει. Δεν ανήκουν τα σώματά μας στα αφεντικά μας. Δεν ανήκουν οι ψυχές μας στους κακοποιητές μας. Μέσα από τον αγώνα μερικά θαρραλέα υποκείμενα κατάφεραν να αντισταθούν στον στιγματισμό, τα ταμπού και την συστημική επαναθυματοποίηση και να μιλήσουν για ό,τι τους συνέβη.
Αυτό δίνει πολλή δύναμη σε άλλα θύματα. Δύναμη μα και ελπίδα. Η αλυσιδωτή αυτή αντίδραση είναι αυτό που είμαστε τόσο τυχερά να ζούμε αυτήν την στιγμή στην Ελλάδα. Είναι πιο σημαντικό από ποτέ να είμαστε ενωμένα,να αλληλοστηριζόμαστε και να μην επιτρέψουμε σε όποιες προσπάθειες κουκουλώματος και ξεπλύματος να επικρατήσουν Πρέπει να βοηθάμε να χύνεται άπλετο φως και ασταμάτητη δικαιοσύνη ώστε όλα μας να νιώθουμε ασφαλή με τα συντρόφια μας, τις συναδέλφισσές μας, τον κόσμο που μας περιβάλλει.
Ποια είναι τα σχέδια της drag Sabbat για το επόμενο διάστημα;
Στη συλλογικότητά μας ετοιμάζουμε συνέχεια νέα καλλιτεχνικά projects και κινηματικές παρεμβάσεις. Έχουμε πολλές εκπλήξεις στα σκαριά που μόνο χάρις στη στήριξή σας (θα) μπορούμε να τις υλοποιούμε και να μπορούμε να επιβιώνουμε γι’αυτό ευχαριστούμε όλα τα αγαπάκια που μας έχουν στηρίξει ως τώρα και συνεχίζουν να μας στηρίζουν, οικονομικά, ψυχολογικά, κοινωνικά και με ό,τι άλλο τρόπο! Στα κοινωνικά μας δίκτυα(FB: @dragsabbatgreece IG: @dragsabbat) θα ενημερώνεστε για όσα συγκλονιστικά ετοιμάζουμε προσεχώς. Και φυσικά ανυπομονούμε επιτέλους να μπορέσουμε να ξαναβρεθούμε με ασφάλεια με όλα τα φανς μας και όλο τον κόσμο από κοντά! We are Drag Sabbat and we’re here to slay!
Τα κοινωνικά δίκτυα της Drag Sabbat: